1 Ocak 2025 itibarıyla Romanya ve Bulgaristan, Schengen alanına kara sınırları dâhil olmak üzere tam olarak katıldı. Bu karar, 31 Mart 2024’te başlayan hava–deniz aşamasının ardından kara sınır kontrollerinin de kaldırılmasıyla seriyi tamamladı ve Türkiye çıkışlı kıt’a içi kara güzergâhlarını kökten etkiledi: Türkiye’den Kapıkule–Kapitan Andreevo üzerinden Bulgaristan’a giriş, artık Schengen dış sınırına giriş sayılıyor; devamında Bulgaristan→Romanya geçişinde iç sınır rejimi uygulanıyor (sistemsel olarak kontrolsüz veya asgarî denetimle). Bu ne demek? Türk vatandaşlarının Türkiye’den karayoluyla Romanya’ya geçebilmesi için Schengen kurallarına uygun geçerli bir vize/oturum taşımaları gerekiyor. Aynı şekilde Romanya’nın kısa kalış vizeleri 31 Mart 2024’ten beri tek tip (uniform) Schengen C vizesi olarak veriliyor; Bulgaristan da aynı tarihten beri Schengen C vizesi düzenliyor. Bu yazıda, Türkiye’den Romanya’ya uçakla ya da Bulgaristan üzerinden karayoluyla gitmenin 2025 takvimindeki yeni vize–sınır denklemini; Schengen “kaskad” (cascade) kolaylığı ile Türk vatandaşlarına gelen çok girişli/uzun geçerlilik vize imkânlarını; EES’in (AB Giriş–Çıkış Sistemi) 12 Ekim 2025 başlangıcını ve uygulamalı dosya stratejilerini adım adım ele alıyoruz. consilium.europa.eu+2European Commission+2
1) 2025 fotoğrafı: “Tam Schengen” neyi değiştirdi?
-
Kara sınırları kaldırıldı (RO–BG): AB Konseyi’nin 12 Aralık 2024 tarihli kararıyla 1 Ocak 2025’ten itibaren Romanya ve Bulgaristan için kara sınır kontrolleri kaldırıldı; yani bu iki ülke tam Schengen üyesi. Bu, “Türkiye’den karayoluyla girerken Schengen dış sınırına girersiniz” gerçeğini sabitliyor. consilium.europa.eu+1
-
Tek tip (uniform) C vizeleri: 31 Mart 2024 itibarıyla Romanya ve Bulgaristan kısa kalış için tek tip Schengen C vizeleri düzenliyor; bu vizelerle tüm Schengen alanında 90/180 kuralına tabi seyahat mümkün. mae.ro+1
-
Önceki “ulusal” vizeler: 31 Mart 2024’ten önce verilmiş ulusal kısa süreli vizeler Ro–Bg–Kıbrıs geçişi gibi sınırlı rejime tabiydi; sonraki vizeler uniform Schengen. mae.ro
2) Türkiye’den Romanya’ya uçakla gidiş (hava sınırı)
31 Mart 2024’te Romanya ve Bulgaristan’ın hava/deniz aşaması yürürlüğe girdi; havalimanlarında Schengen iç uçuş–dış uçuş ayrımı uygulanıyor. Türk vatandaşları için kural net: Schengen vizesi (C) ya da Schengen oturumu yoksa Romanya’ya uçuş yaparken vizeye tabisiniz; artık Romanya’nın verdiği C vizeleri de uniform Schengen sayılıyor. ABD Dışişleri ve çeşitli resmî duyurular, Romanya’da harcanan günlerin Schengen sayaçlarına eklendiğini teyit ediyor: 90/180 kuralı tek sayaç. ABD Büyükelçiliği+1
3) Türkiye’den karayoluyla Romanya: Bulgaristan üzerinden “dış sınır”a giriş
Türkiye’den Bulgaristan’a giriş, Schengen dış sınırına giriş demektir. Dolayısıyla Türk vatandaşlarının Kapıkule’den geçebilmesi için geçerli bir Schengen vizesi/oturumu gerekir. Bulgaristan Dışişleri, 31 Mart 2024’ten beri Schengen C vizesi verdiğini; bu vizeyle tüm Schengen alanında dolaşılabildiğini açıkça belirtir. 1 Ocak 2025 itibarıyla RO–BG kara sınırındaki kişi kontrollerinin kaldırılmasının da AB duyurularında teyit edildiğini hatırlatalım. Bulgaria Dışişleri Bakanlığı+1
4) “Schengen kaskadı (cascade)” — Türk vatandaşları için 2025’te ne değişti?
AB, 15 Temmuz 2025 itibarıyla Türk vatandaşlarına yönelik daha elverişli kısa süreli vize kuralları (“cascade” rejimi) kabul etti. Pratikte, son 3 yılda iki vizeyi usulüne uygun kullanmış başvuru sahiplerine 1 yıl çok girişli, akabinde 3 yıl ve 5 yıl gibi daha uzun süreli multi-entry vizelere geçişin önü sistematik biçimde açılıyor. Ankara’daki AB Delegasyonu ve uluslararası ajanslar bu esnekliği resmen duyurdu. Strateji: usule uygun kullanım + güçlü dosya = daha uzun geçerlilik. Avrupa Dış İlişkiler Servisi+2Reuters+2
5) “Romania only” diye bir kısa vize kaldı mı?
Hayır. 31 Mart 2024’ten beri Romanya’nın verdiği kısa süreli vize uniform Schengen C. Bu, Romanya vizesi aldığınızda İspanya’ya, Almanya’ya, Hollanda’ya vs. aynı sayaç içinde seyahat edebileceğiniz anlamına gelir (90/180). Romanya Dışişleri ve konsolosluk siteleri bu dönüşümü açıkça yazar. mae.ro
6) “Schengen vizesiyle Romanya’ya girebilir miyim?”
Evet. Zaten Romanya Schengen; geçerli bir Schengen C vizesi ya da Schengen oturumu ile Romanya’ya giriş yapabilirsiniz. Bu konuda resmî sayfalar ve bilgilendirici portallar “Schengen vizesiyle Romanya’ya özel bir vize gerekmediğini” vurgular; harcanan günler Schengen sayacına eklenir. romaniatourism.com+1
7) 90/180 sayacı: “Romanya’da geçen günler Schengen sayaçlarına yazar”
Mart 2024’ten beri havayolu–denizyolu; Ocak 2025’ten beri de karayoluyla Romanya Schengen sayacına tabi. Turistik/iş/ziyaret kısa kalışlar 90/180 ilkesine göre hesaplanır; Romanya’da harcadığınız günler Schengen toplamınaeklenir. ABD Büyükelçiliği
8) Bulgaristan “ulusal vize ile giriş muafiyeti” eskiden nasıldı, şimdi ne oldu?
Bundan önce Bulgaristan ulusal (Schengen-dışı) rejimde; geçerli çok girişli Schengen vizesi sahiplerine ulusal topraklarına giriş kolaylığı tanıyordu. 31 Mart 2024’ten itibaren Bulgaristan, tek tip (Schengen) C vizesi düzenleyip Schengen alanının parçası olarak hareket ediyor. 1 Ocak 2025 sonrası kara sınırlarının da özgürleştirilmesiyle, karayolu seyahatleri de Schengen mantığına tamamen entegre. Özet: Bulgaristan artık “Schengen vizesi” mantığında — Türkiye’den girişte Schengen C/D veya oturum ibrazı gerekir. Bulgaria Dışişleri Bakanlığı+1
9) Türkiye’den yol–yöntem: Üç senaryo
A) Uçakla direkt Romanya (İstanbul→Bükreş/Kolozsvár/Yaş):
-
Gereken: Geçerli Schengen C veya oturum. (Romanya’nın verdiği C de Schengen’dir.)
-
Sayaç: 90/180 tek sayaç. mae.ro+1
B) Karayoluyla Bulgaristan→Romanya:
-
Gereken: Schengen C/D veya oturum (Schengen dış sınırı girişi).
-
Avantaj: RO–BG arasında artık kara iç sınırı; trafikte hız. consilium.europa.eu
C) Karadeniz’den Ro–Bg limanlarına (Ro-Ro/feribot):
-
Gereken: Schengen koşulları; 31 Mart 2024’ten beri deniz sınırları da Schengen. European Commission
10) Hangi ülkeden Schengen başvurmalıyım? “Ana varış/ilk giriş” kuralı
Schengen kuralları gereği, en çok gece kaldığınız (ana varış) ülkeye başvuru yapmanız beklenir. Eğer gece sayısı eşitse, ilk giriş yapılacak ülkeye başvurun. Örneğin İstanbul→Kapıkule→Sofya (1 gece)→Bükreş (5 gece) ise Romanya ana varış olduğundan başvuruyu Romanya kanalıyla (artık Schengen C) yapmanız mantıklıdır.
11) Evrak mimarisi: OTD (Okunabilir–Tutarlı–Doğrulanabilir) dosya
-
Okunabilir: Pasaport biyometrik sayfa ve eski vizeler net taranmış olmalı.
-
Tutarlı: Form–dilekçe ↔ uçuş/PNR ↔ konaklama ↔ iç ulaşım aynı tarih–şehir–isim diliyle konuşsun.
-
Doğrulanabilir: Otel onayı, bilet PNR, davet mektubu (iş/ziyaret), mali belgeler (e-imzalı/kaşeli).
Bu iskelet, Schengen kısa kalış vizelerinin standartıdır; başvuruyu Romanya veya Bulgaristan’dan yapmanız fark etmez — artık uniform süreç. mae.ro+1
12) Seyahat sağlık sigortası: üç altın ibare
Poliçenizde şu üç ifade açık görünmelidir:
-
“En az 30.000 € teminat”,
-
“Tüm Schengen ülkelerinde geçerli”,
-
“Seyahatin tüm süresini kapsar” (acil tıbbi tedavi + tıbbi geri dönüş).
AB Komisyonu’nun kısa kalış vize politikasına ilişkin sayfaları bu çerçeveyi özetler. Migration and Home Affairs
13) İşlem süresi: 15 gün hedef; 45 gün tavan
Schengen Vize Kodu’nda normal işlem 15 gündür; ek inceleme/konsültasyon hâlinde 45 güne kadar uzayabilir. Yüksek sezonda (yaz/yarıyıl/Noel) randevular sınırlı olur; 3–4 hafta emniyet payı önerilir. Fragomen
14) “Kaskad” rejimiyle multi-entry planlaması
Kaskad sayesinde usulüne uygun kullanım sergileyen Türk vatandaşlarının çok girişli (multi) vizeleri daha uzun geçerlilik kazanabilir (1 yıl → 3 yıl → 5 yıl adımları). Dosyada ikinci/üçüncü seyahat rezervasyonları, önceki vizelerin uyumlu kullanımı (overstay yok) ile güçlendirildiğinde kaskat etkisi artar. Avrupa Dış İlişkiler Servisi+1
15) EES (Entry/Exit System): 12 Ekim 2025 başlangıcı, aşamalı geçiş
EES ile pasaport damgası yerine yüz + parmak izi ve dijital giriş–çıkış kaydı tutulacak. Resmî duyurular başlangıcı 12 Ekim 2025 olarak verir; 6 aya kadar kademeli geçiş öngörülüyor. İlk girişte birkaç dakika ek işlem süresi planlayın (özellikle hava yolu). Seyahat
16) Kara rotası pratikleri: Türkiye→Bulgaristan→Romanya
-
Sınır başlangıcı (TR→BG): Schengen dış sınırı. Vizeniz/oturumunuz mutlaka multi olsun; dönüşte tekrar giriş için gerekebilir.
-
RO–BG iç sınırı: 1 Ocak 2025’ten beri kişiye rutin kontrol yok; trafik akışı hızlanır. Arada harcanan günlerSchengen sayacına aynı şekilde yazılır. consilium.europa.eu
17) Uçuş kombinasyonları: İstanbul→Sofya→Bükreş (Schengen iç transfer)
İstanbul→Sofya uçuşunda Schengen dış sınırına giriş yaparsınız; Sofya→Bükreş bacağı Schengen iç hat olur. Transitde olsanız Schengen C/oturum zorunludur. Bulgaristan Dışişleri’nin “Bulgaria now issues uniform Schengen visas” ifadeleri, bu mantığı teyit eder. Bulgaria Dışişleri Bakanlığı
18) “Romanya vizesi nereden, nasıl?” — başvuru kanalı
2024 sonundan beri Romanya’nın kısa kalış vizeleri uniform Schengen olduğundan, başvuru Romanya’nın yetkilendirdiği başvuru–aracı ağları ve konsolosluk kanalıyla yürütülür. Romanya Dışişleri’nin “Romania will issue uniform (Schengen) visas from 31 March 2024” duyurusu süreci resmîleştirir. mae.ro
19) Mali yeterlilik, pasaport ve foto: küçük ayrıntılar, büyük etki
-
Pasaport: Dönüşten sonra en az 3 ay geçerlilik (pratikte ≥6 ay), en az 2 boş sayfa.
-
Fotoğraf: Biyometrik ölçü, son 6 ay.
-
Mali yeterlilik: Son 3 ay hareketli hesap; çalışan/öğrenci/sponsor durumuna göre destekleyici kanıtlar. (Schengen genel pratiği.)
20) Sık hata–hızlı düzeltme (12 madde)
-
“Bulgaristan ulusal vizesiyle girerim” varsayımı → Artık Schengen mantığı geçerli. Bulgaria Dışişleri Bakanlığı
-
“Romanya ayrı vize verir” inancı → Uniform Schengen C (31 Mart 2024’ten beri). mae.ro
-
Kara yolunda vizesiz denemek → TR→BG Schengen dış sınır, vize zorunlu. consilium.europa.eu
-
Kaskadı ciddiye almamak → Uzun geçerlilik şansını kaçırır. Avrupa Dış İlişkiler Servisi
-
Sigorta metninde üç ibareyi yazdırmamak → Ek belge/erteleme. Migration and Home Affairs
-
90/180 sayacını karıştırmak → Overstay riski.
-
Yanlış ülkeye başvuru (ana varış/ilk giriş) → inandırıcılık kaybı.
-
İadesiz bileti onaydan önce almak → mali risk.
-
Okunaksız taramalar → OTD ihlali.
-
Davet mektubu eksikleri (iş) → ek belge.
-
Kara sınırı kuyruğunu hafife almak → zaman planı riski.
-
EES’i yok saymak → 2025 Q4–2026 Q1’de geçişlerde sürpriz dakikalar. Seyahat
21) Uygulamalı Örnek 1 — Turistik (İstanbul→Kapıkule→Ruse→Bükreş, 6 gece)
Durum: Çift; Ekim 2025.
Vize: Multi Schengen C (kaskadla 1 yıllık). Avrupa Dış İlişkiler Servisi
Evrak: Form, pasaport (≥6 ay), sigorta ≥30.000 € (tüm Schengen, tüm süre), otel (iptalli), iç ulaşım (RO demiryolu/otobüs), 3 ay hesap, izin yazısı. Migration and Home Affairs
Sınır: TR→BG girişte Schengen kontrolü; BG→RO iç hat; EES ilk girişte (hava/deniz/karayolu yayılımına göre) ek dakikalar (12 Ekim 2025 sonrası kademeli). Seyahat
Sonuç: 90/180 yönetimine uygun, dönüşte tekrar BG→TR çıkış işlemleri.
22) Uygulamalı Örnek 2 — İş (Bükreş 2 gün + Craiova 1 gün; uçakla giriş)
Durum: Tedarikçi ziyaretleri; Kasım 2025.
Vize: Schengen multi C (önceki iki vize usulüne uygun kullanılmış). Avrupa Dış İlişkiler Servisi
Evrak: Romanya şirketinden davet (tarih–adres–amaç–masrafı kimin karşıladığı), Türkiye’de faaliyet/oda/vergi/SGK/imza, uçuş/otel, sigorta, hesap dökümü.
Not: Ana varış Romanya olduğu için “Romanya kanalı”ndan C başvurusu ikna edici. EES sebebiyle varışta zaman tamponu planlandı. mae.ro+1
23) Uygulamalı Örnek 3 — Ziyaret (Galati, aile yanı; karadan giriş)
Durum: Aile ziyareti, 10 gün; Temmuz 2026.
Vize: 3 yıllık multi (kaskadın ikinci adımı). Avrupa Dış İlişkiler Servisi
Evrak: Ev sahibinin pasaport/oturum kopyası, adres–konaklama taahhüdü, akrabalık kanıtı; sigorta; PNR/konaklama; mali belgeler.
Rota: İstanbul→Kapıkule→Kapitan Andreevo→Ruse→Galati; TR→BG Schengen girişi; BG→RO iç sınır. consilium.europa.eu
24) “Romanya’ya sadece Romanya vizesiyle girilir” yanılgısı
2025 itibarıyla Schengen mantığı geçerli. Herhangi bir Schengen devleti tarafından verilmiş geçerli C vizesi (ya da oturum) Romanya için de geçerlidir; sayaç ortak. Romanya’nın verdiği C vizeleri de Schengendir. mae.ro+1
25) Transit uçuşlar: Sofya veya Bükreş üzerinden üçüncü ülkeye geçiş
Sofya veya Bükreş aktarmalı uçuşlarda Schengen dış sınırına nerede girdiğinize dikkat edin (İstanbul→Sofya’da giriş Sofya’da; İstanbul→Bükreş’te giriş Bükreş’te). Schengen transit de olsanız çoğu durumda C vize/oturum gerekir. EESilk girişte uygulanacağından zamana pay bırakın. Seyahat
26) “Kara–hava–deniz” karma rotalarda belge dili (OTD uygulaması)
-
Amaç cümlesi: “Bükreş merkezli 5 gece; Ruse–Veliko Tarnovo günübirlik transit geçiş notu.”
-
Tarih–şehir çizelgesi: Gün gün; TR→BG giriş tarih/saat; BG→RO geçişi; dönüş akışı.
-
PNR/oteller: Ad–tarih–şehir uyumu; iç ulaşım biletleri.
-
Sigorta: “Tüm Schengen; ≥30.000 €; seyahat süresinin tamamı; acil tedavi + geri dönüş” — poliçede açıkyazsın. Migration and Home Affairs
27) SSS — Kısa, net
-
Türkiye’den Romanya’ya karadan gideceğim; ne lazım? → Schengen C/D ya da oturum (TR→BG, Schengen dış sınırı). BG→RO iç sınır; ek kontrol yok. consilium.europa.eu
-
Romanya’nın kendi C vizesi hâlâ “ulusal” mı? → Hayır; 31 Mart 2024’ten beri uniform Schengen. mae.ro
-
Kaskad nedir? → 15 Temmuz 2025’ten beri Türk vatandaşlarına daha uzun geçerlilikli multi vizeler için basamaklı rejim. Avrupa Dış İlişkiler Servisi
-
EES ne zaman? → 12 Ekim 2025 başlangıç; 6 ay kademeli geçiş. İlk girişte biyometrik (yüz + parmak izi) kaydı. Seyahat
-
Romanya’da geçen günler Schengen sayacına eklenir mi? → Evet. ABD Büyükelçiliği
-
Bulgaristan’da kısa süreli vize artık Schengen mi? → Evet; 31 Mart 2024’ten beri uniform C. Bulgaria Dışişleri Bakanlığı
28) 72 saatlik kontrol listesi (teslim öncesi)
-
Randevu teyidi (başvurulan ülke: ana varış/ilk giriş mantığına uygun mu?),
-
Form (imzalı), biyometrik foto,
-
Pasaport (dönüş sonrası ≥3 ay, ideal ≥6 ay),
-
Sigorta (≥30.000 €, tüm Schengen, tüm süre), Migration and Home Affairs
-
PNR + konaklama (iptalli/opsiyonlu),
-
Mali belgeler (son 3 ay), çalışan/öğrenci/sponsor kanıtları,
-
Davet/fuar (iş başvuruları için),
-
Multi talebini destekleyen ikinci/üçüncü seyahat kanıtları (kaskad stratejisi). Avrupa Dış İlişkiler Servisi
29) “Romanya + Bulgaristan + başka Schengen’ler” — Çok ülke rotası
İstanbul→Sofya→Bükreş→Budapeşte gibi rotalarda ana varış ülkesini doğru tespit edin. Eşitlik varsa ilk girişülkesine başvurun. Kaskad için aynı yıl içinde planlanmış ikinci/üçüncü seyahati (ör. Budapeşte fuarı) belgeleyin; multi talebiniz güçlenir. Avrupa Dış İlişkiler Servisi
30) Güvenlik–göç bağlamı ve geçiş dönemi gerçekleri
AP/Reuters ve AB kurumlarının açıklamalarında, tam üyelik kararının uzun müzakereler sonrası geldiği; iç sınırlar kaldırılırken zaman zaman geçici iç kontrollerin yeniden tesis edilmesinin (kriz/müsaitlik durumlarında) Schengen hukukunda mümkün olduğu vurgulanır. Bu nedenle yolculuk öncesi resmî duyuruları kontrol etmek akıllıcadır. AP News
Sonuç: “Romanya’ya giden yol artık doğrudan Schengen; strateji = doğru kanal + kaskad + sayaç yönetimi”
2025’te Romanya ve Bulgaristan’ın tam Schengen oluşu, Türkiye çıkışlı uçak–feribot–karayolu tüm rotaları Schengen kuralları içine çekti. Romanya ve Bulgaristan kısa kalışta uniform Schengen C verir; Türkiye’den karayoluyla çıkış Schengen dış sınırına giriş sayılır ve Schengen vizesi/oturumu gerektirir. Romanya’da geçen günlerartık Schengen 90/180 sayacına yazılır; güzergâhı “ana varış/ilk giriş” kuralıyla doğru ülkeye başvuru yaparak planlayın. Türk vatandaşları için 15 Temmuz 2025’te yürürlüğe giren kaskad rejimi, çok girişli ve uzun geçerliliklivizeleri öngörülebilir hâle getirir; koşul, usule uygun kullanım ve kanıt zinciri güçlü bir dosyadır.
Son düzlükte EES’in 12 Ekim 2025 başlangıcını unutmayın: ilk girişte (hava/deniz/karayolu) biyometrik kayıt için ek dakikaları planlayın. OTD (Okunabilir–Tutarlı–Doğrulanabilir) evrak mimarisiyle hazırlanmış bir dosya, hızlı randevu + sağlam sigorta + sayaç yönetimi ile birleştiğinde hem Romanya hem çok ülke rotalarında sürtünmesiz bir deneyim sağlar.